Η Μεγάλη Βρετανία βυθίστηκε στο πένθος. Η Βασίλισσα Ελισάβετ, η μακροβιότερη μονάρχης που πέρασε από το Μπάκιγχαμ και βρέθηκε στον θρόνο για 70 χρόνια, απεβίωσε σε ηλικία 96 ετών, ύστερα από προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε τον τελευταίο καιρό.
Η τελευταία δημόσια εμφάνιση της Ελισάβετ έγινε από το Κάστρο Μπαλμόραλ στη Σκωτία, από όπου και διόρισε πρωθυπουργό τη Λιζ Τρας. Η αρχηγός των Συντηρητικών ήταν και η 15η πρωθυπουργός της Βρετανίας που διόρισε η Βασίλισσα και για τον διορισμό της «έσπασε» το πρωτόκολλο, μιας και αυτή είναι η δεύτερη φορά από την εποχή της Βασίλισσας Βικτωρίας που αυτός δεν έγινε στο Λονδίνο και το Μπάκιγχαμ.
Οι γιατροί εξέφρασαν την ανησυχία για την υγεία της Ελισάβετ ήδη από την Πέμπτη (8/9), οπότε και ο Πρίγκιπας Κάρολος, ο Πρίγκιπας Γουίλιαμ και ο Πρίγκιπας Χάρι ταξίδεψαν εσπευσμένα στο Μπαλμόραλ.
Αφού ακολουθήθηκαν όλα τα βήματα που προβλέπει το πρωτόκολλο, η Επιχείρηση Μονόκερως, δηλαδή το συνόλου των ενεργειών που προβλέπονται μετά τον θάνατο της Βασίλισσας, δεδομένου ότι απεβίωσε στο Κάστρο Μπαλμόραλ, μπαίνει μπρος.
Έτσι, η η σορός της πρόκειται να μεταφερθεί στη βρετανική πρωτεύουσα. Πριν από αυτό, θα τοποθετηθεί στο Παλάτι του Χόλιρουντ, στο Εδιμβούργο, θα μεταφερθεί για μια σύντομη δοξολογία στον Καθεδρικό της πόλης και από εκεί θα καταλήξει στο Λονδίνο και το Μπάκιγχαμ, σύμφωνα πάντα με το πρωτόκολλο.
Με τις σημαίες στα κτίρια των υπουργείων της Βρετανίας να κυματίζουν μεσίστιες, η βασιλική οικογένεια αναμένεται να δημοσιοποιήσει το πρόγραμμα της κηδείας της Ελισάβετ που θα γίνει σε 10 μέρες.
Σημειώνεται ότι το Κλάρενς Χάους επιβεβαίωσε την Πέμπτη ότι ο νέος μονάρχης της Βρετανίας θα είναι γνωστός ως Βασιλιάς Κάρολος ο Γ’, όπως μετέδωσε το PA Media.
«Ο θάνατος της πολυαγαπημένης μου μητέρας, της βασίλισσας, είναι μια στιγμή υπέρτατης θλίψης για εμένα», τόνισε ο Κάρολος στις πρώτες του δηλώσεις μετά τον θάνατο της βασίλισσας.
Υπενθυμίζεται ότι τον Ιούνιο, η Ελισάβετ και ολόκληρη η Βρετανία γιόρτασε το Πλατινένιο Ιωβηλαίο, δηλαδή τα 70 χρόνια της Βασίλισσας στον θρόνο, κάτι που έκανε την Ελισάβετ την μακροβιότερη μονάρχη της Μεγάλης Βρετανίας.
Εβδομάδες πένθους για τη βασιλική οικογένεια
Ο θάνατος της βασίλισσας Ελισάβετ Β’ ανοίγει μια μακρά περίοδο πένθους για τη βασιλική οικογένεια της Βρετανίας, η οποία θα διαρκέσει επτά ημέρες μετά την κηδεία της, η ημερομηνία της οποίας δεν έχει διευκρινιστεί ακόμη, ανακοίνωσαν σήμερα τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ.
Ξεχωριστά από το εθνικό πένθος που πρόκειται να κηρύξει η βρετανική κυβέρνηση, αυτό το «βασιλικό πένθος», που ξεκινά σήμερα, τηρείται από τα μέλη της βασιλικής οικογένειες και το προσωπικό που εργάζεται για αυτή, όπως και για τα στρατεύματα που συμμετέχουν στις τελετές.
Η κηδεία της Ελισάβετ στο Αββαείο του Ουέστμινστερ αναμένεται να πραγματοποιηθεί περίπου δέκα ημέρες μετά τον θάνατό της, γύρω στις 19 Σεπτεμβρίου. Στη συνέχεια θα ταφεί στο παρεκκλήσι του πύργου Ουίνδσορ.
Οι βασιλικές κατοικίες — κάποιες από τις οποίες είναι ανοικτές στο κοινό, όπως τα μουσεία στα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ, το Μπαλμόραλ στη Σκωτία και το Σάντριγχαμ στην ανατολική Αγγλία– θα παραμείνουν κλειστά μέχρι την ημέρα της κηδείας, διευκρίνισαν οι υπηρεσίες του νέου βασιλιά της Βρετανίας Καρόλου Γ’.
Οι σημαίες σε αυτά θα κυματίζουν μεσίστιες ως τις 08:00 (τοπική ώρα, 10:00 ώρα Ελλάδας) της ημέρας που λήγει το βασιλικό πένθος.
Οι πολίτες καλούνται να αφήσουν λουλούδια στις βασιλικές οικίες σε όλη τη Βρετανία, αλλά δεν θα ανοίξει βιβλίο συλλυπητηρίων, με τα μηνύματα να στέλνονται μόνο διαδικτυακά.
Αθλητικές διοργανώσεις και πολιτιστικές εκδηλώσεις ακυρώθηκαν, τα μεγάλα καταστήματα είναι σήμερα κλειστά, ενώ οι εργαζόμενοι στους σιδηρόδρομους της Βρετανίας και τα ταχυδρομεία ανέστειλαν τις απεργιακές τους κινητοποιήσεις.
Σήμερα στις 13:00 (τοπική ώρα, 15:00 ώρα Ελλάδας) θα ακουστούν 96 κανονιοβολισμοί – ένας για κάθε έτος της ζωής της βασίλισσας — από διάφορα μέρη του Λονδίνου, όπως το Χάιντ Παρκ και ο Πύργος του Λονδίνου.
Οι εξουσίες του μονάρχη του Ηνωμένου Βασιλείου
Στη Βρετανία ο βασιλιάς έχει κυρίως τελετουργικό ρόλο και δεν αναμένεται από αυτόν να παρεμβαίνει στις πολιτικές υποθέσεις. Ωστόσο ως αρχηγός του κράτους διατηρεί ορισμένες συνταγματικές εξουσίες.
Ρόλος στο Κοινοβούλιο
Το κοινοβούλιο είναι η ανώτατη νομοθετική αρχή στη Βρετανία και περιλαμβάνει τη Βουλή των Κοινοτήτων, τη Βουλή των Λόρδων και το Στέμμα -άλλος όρος για την μοναρχία.
Το Στέμμα είναι η πιο παλιά συνιστώσα του βρετανικού συστήματος διακυβέρνησης, αλλά οι εξουσίες του έχουν εξασθενήσει με την πάροδο του χρόνου και σήμερα είναι σε μεγάλο βαθμό τιμητικές.
Διορισμός κυβέρνησης
Την επομένη των βουλευτικών εκλογών, ο μονάρχης καλεί τον αρχηγό του κόμματος που κέρδισε τις περισσότερες έδρες βουλευτών στην Βουλή των Κοινοτήτων να αναλάβει την πρωθυπουργία και να σχηματίσει κυβέρνηση.
Έναρξη κοινοβουλευτικής περιόδου ή διάλυση του κοινοβουλίου
Ο μονάρχης κηρύσσει την έναρξη των εργασιών του κοινοβουλίου κάθε χρόνο σε μια τελετή γεμάτη παραδόσεις, που ονομάζεται η Ομιλία του Θρόνου, και προχωράει στην ανάγνωση των σχεδίων της κυβέρνησης για τους επόμενους 12 μήνες.
Αυτό το μεγάλο ετήσιο γεγονός αρχίζει εν γένει με την άφιξη του μονάρχη στο Ουέστμινστερ, με πομπή από τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ. Φορώντας το αυτοκρατορικό στέμμα, ο βασιλιάς ή η βασίλισσα εισέρχεται στην Βουλή των Λόρδων.
Ο αξιωματούχος του κοινοβουλίου που είναι γνωστός ως “Black Rod” πηγαίνει τότε να καλέσει τους βουλευτές της Βουλής των Κοινοτήτων, όπου αυτοί του κλείνουν συμβολικά την πόρτα στο πρόσωπο, σε μια ένδειξη ανεξαρτησίας από τη μοναρχία.
Το Στέμμα διαλύει με την ίδια επισημότητα το κοινοβούλιο πριν από τη διεξαγωγή νέων βουλευτικών εκλογών.
Βασιλική έγκριση
Όταν ένα σχέδιο νόμου εγκρίνεται από την Βουλή των Κοινοτήτων και την Βουλή των Λόρδων, αυτό επιδίδεται στον μονάρχη για να επικυρωθεί και να αποκτήσει την ισχύ νόμου.
Αν και ο βασιλιάς μπορεί να αρνηθεί να επικυρώσει ένα νομοσχέδιο, στην πραγματικότητα πρόκειται απλώς για μια τυπική διαδικασία.
Ο τελευταίος μονάρχης που αρνήθηκε να δώσει την έγκρισή του ήταν η βασίλισσα Άννα, το 1708.
Εμπιστοσύνη στον πρωθυπουργό
Η βασίλισσα Ελισάβετ Β’ δεχόταν τους πρωθυπουργούς μία φορά την εβδομάδα, σε μια ακρόαση κατά τη διάρκεια της οποίας αυτοί την ενημέρωναν για τα σχέδιά τους και τις ανησυχίες τους. Η συνάντηση αυτή γινόταν όλο και περισσότερο μέσω τηλεδιάσκεψης προς το τέλος της βασιλείας της.
“Μου λένε τι συμβαίνει ή αν έχουν προβλήματα, και μερικές φορές μπορώ επίσης να τους βοηθήσω με τον έναν ή τον άλλο τρόπο”, δήλωνε η εκλιπούσα βασίλισσα σε ένα ντοκιμαντέρ που μεταδόθηκε το 1992, σημειώνοντας ότι “αυτοί γνωρίζουν ότι μπορώ να είμαι αμερόληπτη”.
Αξιώματα
Ο μονάρχης έχει την εξουσία να διορίσει Λόρδους στο κοινοβούλιο, αλλά η εξουσία αυτή ασκείται μόνον βάσει της γνώμης των υπουργών της κυβέρνησης.
Ο βασιλιάς απονέμει επίσης προσωπικά τον τίτλο του ιππότη, τιμώντας αυτούς που είχαν σημαντική συμβολή στην βρετανική κοινωνία, σε όλους τους τομείς.
Η κυβέρνηση παραδίδει στον μονάρχη κάθε χρόνο κατάλογο με τους υποψηφίους προς έγκριση για δημόσιες τιμές.
Συνταγματικές κρίσεις
Ο μονάρχης έχει την εξουσία να ασκήσει τα βασιλικά του προνόμια “σε περίπτωση σοβαρής συνταγματικής κρίσης”- τότε εξουσιοδοτείται να διαφωνήσει με την γνώμη των υπουργών, αλλά αυτό δεν έχει συμβεί ποτέ στην σύγχρονη εποχή.
Επικεφαλής της Αγγλικανικής Εκκλησίας
Ως κεφαλή της Εκκλησίας της Αγγλίας, ο βασιλιάς έχει την εξουσία να διορίζει επισκόπους και αρχιεπισκόπους, αλλά ακόμη και σε αυτό, αυτή του η εξουσία ασκείται σύμφωνα με τη γνώμη εκκλησιαστικής επιτροπής.
Πηγή: ΑΜΠΕ, kathimerini.gr
