Μια διεθνής επιστημονική ομάδα έδειξε ότι είναι δυνατό οι ντομάτες να τροποποιηθούν γενετικά έτσι ώστε να παράγουν περισσότερη προβιταμίνη D3, τον πρόδρομο της βιταμίνης D3, γνωστής και ως “βιταμίνης της λιακάδας”.
Στόχος των επιστημόνων είναι οι ντομάτες αυτές να αποτελέσουν μια νέα διατροφική πηγή βιταμίνης D, κάτι που θα έχει σημαντικές θετικές επιπτώσεις για την δημόσια υγεία, καθώς πολλοί άνθρωποι έχουν ανεπάρκεια αυτής της ζωτικής βιταμίνης στον οργανισμό τους.
Περίπου ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι στη Γη έχουν έλλειψη βιταμίνης D, κάτι που αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαφόρων ασθενειών όπως η οστεοπόρωση, ο καρκίνος, η άνοια και η νόσος Πάρκινσον. Μολονότι οι άνθρωποι μπορούν να συνθέσουν βιταμίνη D3, όταν εκτεθούν στον ήλιο, το μεγαλύτερο μέρος αυτής της φυσικά παραγόμενης βιταμίνης στο σώμα προέρχεται από τη διατροφή, λαμβάνοντας μάλιστα υπόψη ότι τα αντηλιακά μειώνουν την παραγωγή βιταμίνης D στο σώμα. Όμως αρκετοί άνθρωποι δεν τρώνε αρκετές τροφές με αφθονία βιταμίνης D, με συνέπεια να χρειάζονται σχετικά συμπληρώματα με τη μορφή χαπιού.
Οι ερευνητές από διάφορες χώρες (Βρετανία, Ιταλία, Βέλγιο, Χιλή, Κούβα), με επικεφαλής την Κάθι Μάρτιν του βρετανικού ερευνητικού κέντρου John Innes, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Nature Plants”, τροποποίησαν ένα γονίδιο της ντομάτας που κωδικοποιεί ένα ένζυμο. Με τον τρόπο αυτό μπλόκαραν τη δράση του ενζύμου, το οποίο κανονικά μετατρέπει την εν λόγω βιταμίνη σε χοληστερίνη. Έτσι, η προβιταμίνη D3 συσσωρεύεται πλέον στις ίδιες τις ντομάτες και στα φύλλα της ντοματιάς, χωρίς να επηρεάζεται η ανάπτυξη του φυτού και η παραγωγικότητα του.
Στη συνέχεια η προβιταμίνη D3 μπορεί να μετατραπεί σε κανονική βιταμίνη D3 μέσω τεχνητής υπεριώδους ακτινοβολίας ή μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον ανθρώπινο οργανισμό για να συνθέσει με φυσικό τρόπο τη βιταμίνη D3, όταν ένας άνθρωπος εκτεθεί σε υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία UV-B.
Η ποσότητα προβιταμίνης D3 μέσα σε μια μόνο ντομάτα, αν μετατραπεί σε βιταμίνη D3, ισοδυναμεί με την ποσότητα αυτής της βιταμίνης που υπάρχει σε δύο μεσαίου μεγέθους αυγά ή σε 28 γραμμάρια ψαριού τόνου. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η κατανάλωση των τροποποιημένων αυτών ντοματών – είτε ολόκληρων είτε με τη μορφή τοματοχυμού – θα μπορεί μελλοντικά να καλύψει τις ημερήσιες ανάγκες για βιταμίνη D3 τόσο των παιδιών όσο και των ηλικιωμένων (15 και 20 μικρογραμμάρια αντίστοιχα).
Επίσης οι επιστήμονες σκοπεύουν να κάνουν περαιτέρω έρευνες για να αυξήσουν μέσω γενετικής τροποποίησης τα επίπεδα βιταμίνης D και σε άλλα φυτά όπως οι πατάτες.
Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση: https://www.nature.com/articles/s41477-022-01158-2
