Τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών του 2024 στην Ελλάδα καταδεικνύουν μια συνεχιζόμενη προτίμηση των ψηφοφόρων προς τα παραδοσιακά μεγάλα κόμματα, με τη Νέα Δημοκρατία (ΝΔ) να κερδίζει την πρώτη θέση. Το ΣΥΡΙΖΑ ακολούθησε στη δεύτερη θέση, ενώ το ΠΑΣΟΚ κατατάχθηκε τρίτο.
Αυτά τα αποτελέσματα αντανακλούν μια τάση σταθερότητας στην ελληνική πολιτική σκηνή, όπου τα μεγάλα κόμματα εξακολουθούν να διατηρούν σημαντική επιρροή. Παράλληλα, τα μικρότερα κόμματα κατάφεραν να διασφαλίσουν ένα μέρος των ψήφων, κάτι που δείχνει ότι υπάρχει χώρος για ποικιλία και νέες φωνές στο πολιτικό τοπίο.
Η έκβαση των εκλογών αυτών επίσης υπογραμμίζει τις προκλήσεις και τις ανησυχίες των Ελλήνων ψηφοφόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως η οικονομική πολιτική και η φορολογία, που επηρεάζουν άμεσα την καθημερινότητά τους .
Σε άλλες ευρωπαικές χώρες τα αποτελέσματα των Ευρωεκλογών 2024 ανέδειξαν σημαντική άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων, αν και τα κεντροδεξιά και κεντροαριστερά κόμματα διατηρούν την πλειοψηφία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Τα ακροδεξιά κόμματα, όπως η Ιταλική Λέγκα, το AfD στη Γερμανία και το Εθνικό Μέτωπο της Μαρίν Λε Πεν στη Γαλλία, σημείωσαν σημαντικές αυξήσεις σε έδρες, αντανακλώντας μια γενικότερη στροφή προς τα δεξιά σε εθνικές εκλογές σε πολλές χώρες .
Παρά την άνοδο αυτή, η κεντροδεξιά Ευρωπαϊκή Λαϊκή Ομάδα (EPP) παραμένει η μεγαλύτερη ομάδα στο Κοινοβούλιο, ενώ οι Σοσιαλιστές και Δημοκράτες (S&D) και η ομάδα Renew συνεχίζουν να κατέχουν σημαντικές θέσεις. Η συνεργασία μεταξύ των ακροδεξιών κομμάτων είναι δύσκολη λόγω εσωτερικών διαφορών και έλλειψης κοινής στρατηγικής, γεγονός που μειώνει την επιρροή τους.
Αυτή η δυναμική αναμένεται να επηρεάσει τις ευρωπαϊκές πολιτικές, όπως το κλίμα και το κράτος δικαίου, με τα ακροδεξιά κόμματα να αντιτίθενται σε πολλές από τις τρέχουσες πολιτικές της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών νομοθεσιών.
Η άνοδος αυτή της ακροδεξιάς στην Ευρώπη και σε άλλα μέρη του κόσμου μπορεί να αποδοθεί σε μια σειρά παραγόντων που συνδυάζονται και ενισχύουν την επιρροή αυτών των κομμάτων. Κάποιοι από αυτούς του παράγοντες είναι οι παρακάτω πέντε.
- Οικονομική Ανασφάλεια και Ανισότητες: Η οικονομική κρίση του 2008 και οι επακόλουθες λιτότητες δημιούργησαν συνθήκες μεγάλης οικονομικής ανασφάλειας και αύξησης των ανισοτήτων. Πολλοί πολίτες, αισθανόμενοι παραμελημένοι από τις παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις, στράφηκαν προς τα ακροδεξιά κόμματα που υποσχέθηκαν πιο σκληρές πολιτικές και προστασία των εθνικών συμφερόντων .
- Μεταναστευτική Κρίση: Η αύξηση της μετανάστευσης και των προσφυγικών ροών προς την Ευρώπη, ιδίως κατά την περίοδο της συριακής κρίσης, προκάλεσε ανησυχία και φόβο σε πολλούς πολίτες. Τα ακροδεξιά κόμματα εκμεταλλεύτηκαν αυτούς τους φόβους, προωθώντας μια αντι-μεταναστευτική ρητορική και προτείνοντας αυστηρότερους ελέγχους στα σύνορα.
- Εθνικισμός και Ταυτότητα: Τα ακροδεξιά κόμματα επενδύουν στον εθνικισμό και την εθνική ταυτότητα, προβάλλοντας την ανάγκη προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς και των παραδοσιακών αξιών έναντι της παγκοσμιοποίησης και της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Αυτό απηχεί σε πολλούς πολίτες που αισθάνονται ότι η εθνική τους ταυτότητα απειλείται.
- Δυσαρέσκεια με τις Παραδοσιακές Πολιτικές Ελίτ: Πολλοί ψηφοφόροι είναι απογοητευμένοι με τις παραδοσιακές πολιτικές ελίτ, τις οποίες θεωρούν ανίκανες να επιλύσουν τα προβλήματά τους ή να κατανοήσουν τις ανησυχίες τους. Τα ακροδεξιά κόμματα παρουσιάζονται ως αντισυστημικές δυνάμεις που μπορούν να φέρουν την αλλαγή.
- Ρητορική Ασφάλειας και Τάξης: Η αυξανόμενη ανησυχία για την ασφάλεια, τόσο σε τοπικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, έχει ενισχύσει την επιρροή των ακροδεξιών κομμάτων που υπόσχονται σκληρές πολιτικές για την καταπολέμηση της εγκληματικότητας και την ενίσχυση της ασφάλειας.
Σε γενικές γραμμές, τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών για την Ελλάδα του 2024 υποδεικνύουν μια περίοδο πολιτικής συνέχειας και σταθερότητας, με τις μεγάλες παρατάξεις να διατηρούν την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων, αλλά και με μια ενδεικτική δυναμική από τα μικρότερα κόμματα που συνεχίζουν να διεκδικούν τη θέση τους στον πολιτικό διάλογο.
Με πληροφορίες από:
Ekloges Ypes, News 24/7, CNN.gr, euronews, POLITICO, 2024 European election results, Centre for European Reform,ΑΜΠΕ