Το έργο, μια κλασική σύγχρονη τραγωδία, κινείται σε δύο επίπεδα. Το πρώτο είναι καθαρά πολιτικό, καθώς περιγράφει με ενάργεια και χιούμορ την κατάρρευση του Αμερικάνικου καπιταλιστικού συστήματος. Το δεύτερο είναι εξίσου σημαντικό, διότι ασχολείται με την αποδόμηση των ανθρώπινων σχέσεων και ειδικά των οικογενειακών, καθώς οι τρεις ανδρικοί χαρακτήρες του έργου συγκροτούν μια ιδιότυπη οικογένεια. Το έργο, φαντάζει σήμερα πιο επίκαιρο από ποτέ, καθώς το ελληνικό όνειρο του εύκολου και ανώδυνου πλουτισμού κατέληξε σε μια αληθινή τραγωδία. Ο ένας από τους τρεις βασικούς χαρακτήρες του έργου, ο λεγόμενος Δάσκαλος, συμβολοποιεί με την παρουσία του όλη την τυφλή βία, το μίσος και τον ρατσισμό προς τους αδύναμους, τους ξένους, τους ναρκομανείς, τους ομοφυλόφιλους. Πρόκειται για μια σαφή αλληγορία, για το πως δηλαδή τα πλέον εξαθλιωμένα και λούμπεν κομμάτια της κοινωνίας, επιχειρούν να μας “προστατέψουν”, στρεφόμενα εναντίον όσων θεωρούν ότι απειλούν την καθαρότητα της φυλής. Δεν είναι τυχαίο ότι το θύμα του στο τέλος του έργου είναι ένας νεαρός με πρόβλημα εθισμού στα ναρκωτικά, τον οποίο ξυλοκοπεί και σχεδόν σκοτώνει.
Η νεολαία παίζει έναν καταλυτικό ρόλο στον Αμερικάνικο Βούβαλο, γιατί γίνεται η αφορμή για να κατανοήσουν οι “ενήλικες” την πλάνη τους. Ο Μάμετ μας δείχνει καθαρά μ’ αυτό το έργο, ότι σ’ έναν κόσμο φτιαγμένο από χρήμα, ο άνθρωπος θα συνεχίσει να αποζητά παθιασμένα και με οποιοδήποτε τίμημα, τις σχέσεις και τα αισθήματα. Το γεγονός ότι ο συγγραφέας ταυτίζει την επιχειρηματικότητα με την εγκληματικότητα, προκαλεί έκπληξη και εγείρει ενδεχομένως διαφωνίες, όμως δεν θα πρέπει να ξενίζει σ’ έναν κόσμο που πλέον υπάρχει η αίσθηση ότι διοικείται από τραπεζίτες, χρηματιστές και μεγαλοκομπιναδόδους.
Όταν πρωτοπαίχτηκε στο ιστορικό θέατρο στο τυπογραφείο του Εμπρός, το 1992 σε μετάφραση του Δημήτρη Τάρλοου και σκηνοθεσία του αείμνηστου Τάσου Μπαντή, με τους Καταλειφό, Κέντρο και Τάρλοου στους τρεις ρόλους, σημείωσε τεράστια επιτυχία και παίχτηκε για δύο συναπτά χρόνια. Η τωρινή παράσταση είναι ένα μεγάλο στοίχημα, καθώς θα πρέπει αναγκαστικά να αναμετρηθεί μ’ αυτήν την πρώτη ιστορική παραγωγή αλλά και την αξιοσημείωτη αλλαγή των κοινωνικών και οικονομικών συνθηκών στην χώρα μας. Το lumpen προλεταριάτο του Αμερικάνικου Βούβαλου είναι πλέον ανατριχιαστικά οικείο, καθώς όλο και περισσότεροι “αξιοπρεπείς” συμπολίτες μας ψάχνουν σε σκουπιδοτενεκέδες, στα αποφάγια μεγάλων σουπερμάρκετ, τον επιούσιον άρτο. Το εμβληματικό τάλληρο του τίτλου, που παραπέμπει σε ένα ηρωικό όσο και μυθικό far – west, σε μια ουτοπία κατ’ ουσίαν, θα μπορούσε να είναι εν έτει 2011 το ευρώ, που μετατράπηκε από έμβλημα των Ευρωπαίων, σε πιθανή ταφόπλακα των ονείρων τους.
Βραβεία: Ο Παναγιώτης Καλαντζής, υποψήφιος για το βραβείο Χορν πρωτοεμφανιζόμενου ηθοποιού για την ερμηνεία του, στον ρόλο του Μπομπ. Θέατρο Πορεία από 10 Νοεμβρίου 2011 έως 8 Απριλίου 2012.
